Wat is de lumbale sympathicusketen?
Aan de voorzijde van de lendenwervels ligt de lumbale sympathicusketen, dat is een zenuwbaan die deel uitmaakt van het zenuwstelsel dat we zelf niet onder controle hebben. Dit aparte zenuwstelsel regelt onder andere hoeveel bloed er door de bloedvaten gaat. Deze zenuwbaan speelt ook een rol in de pijnbeleving. Door blokkades van de lumbale sympathicusketen kan men de pijn verminderen en soms de doorbloeding van de benen verbeteren. De lumbale sympathicusketen ligt naast de lendenwervels en kan met een naald makkelijk bereikt worden.
Een infiltratie/denervatie van de lumbale sympathicusketen wordt toegepast bij patiënten met pijnklachten die verband houden met deze zenuwstrengen, zoals problemen met de bloeddoorstroming in het been, complex regionaal pijnsyndroom in het been (vroeger Sudeck genoemd).
Bij de behandeling onderscheiden we twee stappen:
Fase 1: de infiltratie of de proefblokkade
Bij een proefblokkade van de lumbale sympathicusketen wordt via een naald lokale verdoving ingebracht met als gevolg dat deze geen pijnsignalen meer door kan geven aan de hersenen. Een ander effect is dat de bloedvaten in het been gaan uitzetten, waardoor de bloeddorstroming verbetert.
Als de pijnklachten na de infiltratie verminderen of verdwijnen, kunnen we ervan uitgaan dat de lumbale sympathicusketen een rol speelt in het ontstaan van het pijnprobleem.
Deze pijnvermindering moet zich binnen de 24 uur na de infiltratie voordoen en minstens 50% bedragen.
Is dat het geval, dan kunnen we, tijdens een tweede afspraak, overgaan naar fase 2: de radiofrequente behandeling of denervatie.
Fase 2: de radiofrequente behandeling of denervatie
Indien er geen enkele of onvoldoende beterschap optreedt na de proefblokkade, zal een denervatie ook geen pijnverlichting geven en dan wordt ze ook niet uitgevoerd.
Tijdens de denervatie wordt de lumbale sympathicusketen behandeld met een bepaald soort elektrische stroom. Een andere benaming is een radiofrequente (RF) laesie.
Tijdens de denervatie wordt de lumbale sympathicusketen door middel van een naald opgewarmd tot 80°C gedurende enkele minuten. Op deze manier wordt de lumbale sympathicusketen volledig stilgelegd. Dit geeft betere en langere pijnverlichting dan de infiltratie.
Hoe verloopt de behandeling?
- Vooraf krijgt u een infuus.
- U ligt op uw buik.
- De betrokken regio wordt ontsmet.
- Eventueel wordt er een lichte verdoving toegediend (‘een roesje’)
- De huid wordt plaatselijk verdoofd.
- Met behulp van het radiologisch beeld (RX-stralen of echografie) worden de naalden (meestal drie) correct gepositioneerd en eventueel gecontroleerd door het inspuiten van contrastvloeistof. Deze plaatsing kan soms wat gevoelig zijn.
- Vervolgens wordt er lokale verdoving ingespoten of gebeurt er een denervatie.
Procedure van de denervatie:
- In de naald wordt er een elektrische stroom opgewekt. U geeft mondeling aan (dus niet aanwijzen!) waar en wanneer u deze stroom voelt (een prikkelend gevoel of tintelingen). Wacht niet tot wanneer de stroom maximaal is, maar zeg het van zodra u de prikkeling gewaarwordt. Op deze manier gaan we na hoe ver de naald zich van de zenuwbaan bevindt.
- Wanneer u de opgewekte stroom niet of te laat voelt, moet de naald herplaatst worden.
- Vervolgens wordt een ander soort stroom toegediend, dit kan leiden tot spiersamentrekkingen.
- De eigenlijke behandeling (het opwarmen van de naaldtip tot 80°C) duurt ongeveer één tot twee minuten.
Na de procedure wordt u naar de ontwaakzaal gebracht. Hier wordt u nog een tijdje geobserveerd. Daarna gaat u terug naar uw kamer.
Na toestemming van de pijnarts kan u het ziekenhuis verlaten.
Nevenwerkingen en verwikkelingen
Hoewel de techniek en de producten erg veilig zijn, zijn er toch enkele nevenwerkingen en verwikkelingen beschreven:
- Tijdelijke pijn op de insteekplaats is niet ongebruikelijk of verontrustend.
- Na de infiltratie kunnen uw bloeddruk en polsslag tijdelijk dalen: dit is te wijten aan de plaatselijke verdoving. Ook tijdelijke duizeligheid is beschreven. Daarom wordt u na de procedure nog een tijdje geobserveerd.
- Zwelling ter hoogte van de onderbenen of voeten.
- Orthostatische hypotensie (daling van de bloeddruk bij rechtkomen)
- Allergische reacties op latex, ontsmetting, contrastvloeistof of toegediende producten zijn steeds mogelijk. Vermeld steeds aan de verpleegkundige of arts of u gekende allergieën hebt.
- Ernstige verwikkelingen zoals bloedingen, infectie (bv. hersenvliesontsteking) en zenuwbeschadiging zijn mogelijk, maar gelukkig erg zeldzaam.
Bijzondere aandachtspunten en voorzorgen
- Houd er rekening mee dat u de dag van de behandeling geen voertuigen mag besturen of machines mag bedienen. U moet zeker een begeleider (chauffeur) voorzien. Indien dat niet het geval is, zal de behandeling uitgesteld worden.
- Indien u ’s morgens komt, moet u nuchter zijn vanaf middernacht. Uw normale ochtendmedicatie mag u innemen met een slokje water. Uitzondering: medicatie voor diabetes en bepaalde bloedverdunners mag u niet innemen.
Indien de behandeling gepland is in de namiddag, mag u een licht ontbijt nemen tot 8.00u.
- Indien er een mogelijkheid bestaat dat u zwanger bent, wordt de behandeling best niet uitgevoerd.
- Het is aangewezen om bepaalde bloedverdunnende geneesmiddelen op voorhand te stoppen. Dit zal tijdens de voorafgaande consultatie besproken worden.
- Indien u een infectie doormaakt (bv. keelontsteking, tandabces, luchtweginfectie, maag- of darminfectie, blaasinfectie, lokale infectie in de regio waar de infiltratie uitgevoerd wordt, behandeling met een antibioticum, …) kan het nodig zijn om de behandeling uit te stellen.
Kostprijs
Deze behandeling heeft een therapeutisch karakter en wordt dus vrijgesteld van BTW.
Alle pijnartsen van het pijncentrum zijn volledig geconventioneerd. Dit wil zeggen dat we de officiële tarieven aanrekenen, zoals ze voorzien zijn door het RIZIV. We rekenen geen ereloonsupplementen aan.
Tot slot
Na de behandeling stuurt de pijnarts een (elektronisch) verslag van de procedure door naar uw huisarts en eventueel naar de verwijzende arts-specialist.
Moesten er zich na de behandeling problemen voordoen, dan verwittigt u best uw huisarts. Dat is de aangewezen persoon om uw vragen te beantwoorden of u eventueel door te verwijzen.
Praktische info
De behandeling vindt plaats op onze campus in Dendermonde, Kroonveldlaan 50.
- Wij raden u aan om ruim op tijd te komen, 30 minuten vóór het tijdstip van de afspraak.
- Breng steeds uw identiteitskaart mee.
- Vermeld vooraf aan de verpleegkundige of arts of bepaalde documenten moeten ingevuld worden
(sociaal verlof, brief adviseur, documenten hospitalisatieverzekering,…).
Voor vragen, opmerkingen of annulatie kan u terecht bij het pijnsecretariaat:
Maandag tot en met vrijdag, tussen 8.00 en 17.00 uur, op het nummer 052 25 22 58,
of bij de medewerkers van het afsprakenbureau op het nummer 052 25 25
